MUŞ

Muş İli'nin telefon kodu 436, muş plakası ise 49'dur.

Muş ilinin yüzölçümü 8.196 km² olup, nüfusu ise 1985 yılı verilerine göre 339.4922dir.

Kayalıdere

Muş İli'nin İlçeleri
Muş merkez, Bulanık, Hasköy, Korkut, Malazgirt, Varto.

Muş'un  Tarihî ve Turistik Yerleri
Muş Kalesi; Surp Karabet manastırı (Çengel Kilise); Muş Ulucamisi; Hacı Şeref ve Alaeddin Bey camileri; Aslanlı Han; Murat Irmağı Köprüsü.

Coğrafi Yapısı
      İl topraklarını kuzeyde Bingöl ve Akdoğan dağları, doğuda Top dağı, güneyde Bilican Dağları ile Nemrut Dağı'nın kuzeybatı uzantıları, güneybatıda Karaçavuş Dağlarıolarak da bilinen haçreş Dağları, batıda da Şerafettin Dağı kuşatır. İlin en yüksek noktası, kuzeyde yer alan Akdoğan Dağı'nın 2.879 metreye ulaşan doruğudur. Muş ilinin orta kesiminde geniş alanlar kaplayan yaylalar, hayvancılık açısından büyük önem taşır. İl topraklarının en alçak kesimlerini oluşturan ve birer çöküntü alanı olan Muş, Bulanık ve Malazgirt ovaları da tarım alanı olarak önem taşır. Muş Ovası, doğu Anadolu Bölgesinin güney kesiminde yer alan ve batıda elbistan ovasından başlayan çöküntü alanı dizisinin en doğu bölümünü oluşturur.
        Muş ilinden kaynaklanan suların hemen tümünü toplayan Murat Irmağı, Elazığ ilinin sınırları içinde kalan Keban baraj gölüne dökülür. Dicle ırmağının başlıca kollarından olan Batman çayının başlangıç kolları ilin güneybatısında küçük bir alandan doğar. Muş ilinde irili ufaklı birçok göl vardır. bunların en büyükleriHaçlı gölü ile eskiden Hamurpet gölü adıyla anılan Akdoğan Gölü'dür. Kuzey Anadolu ve doğu Anadolu kırık kuşakları il topraklarında kesişir. Etkinliğini koruyan kırıkların geçtiği bu topraklar, ülkemizdeki birinci derecede tehlikeli deprem bölgeleri arasında yer alır.

İklimi ve Bitki Örtüsü
       Doğu Anadolu Bölgesinde egemen olan sert kara ikliminin etkisinde kalan Muş ilinde kışlar çok soğuk ve kar yağışlı geçerkarın yaklaşık 3 ay toprak üstünde kaldığı ilde, kışın hava sıcaklaığı bazen -30°C 'nin altına düşer. Alçak kesimlerine daha az yağış düşen Muş ilinde sıcak geçen yazlar oldukça kısadır.
       Muş ilinin doğal bitki örtüsü bozkır olup, yaylaları çayırlarla kaplı olan Muş ilinin dağlık kesimlerinde meşe topluluklarına rastlanır.

Ekonomi
       Üçte ikisinden fazlası kırsal kesimde yaşayan Muş ili halkının başlıca geçim kaynağı hayvancılıktır. Karın kalkmasıyla ilkbaharda yeşil çayırlarla kaplanan yaylalar, göçer aşiretlerin buraya çıkardığı sürülerin beslenmesi içinyaz boyunca elverişli bir ortam oluşturur.. Yörede canlı hayvan ticareti de yapılır. bu amaçla yetiştirilen koyunların bir bölümü yurt dışına satılır. İlde sağılan sütlerin değerlendirilmesi amacıyla kurulmuş olan süt ürünleri işletmeleri vardır.
       Ekime elverişli alanları kısıtlı olan Muş ilinde yetiştirilen başlıca ürünler şekerpancarı, buğday, nohut, arpa, kavun ve karpuzdur. Muş'ta sanayi gelişmemiştir.İldeki başlıca sanayi kuruluşları un, şeker, yem fabrikaları ile barit işleme tesisidir.
       Muş ili ulaşım açısından önemli bir konumdadır. Elazığ'ı Van Gölü kıyısındaki Tatvan'a bağlayan demiryolu ile Bingöl'ü Bitlis ve Van'a bağlayan karayolu il topraklarından geçer. Muş ili yeraltı kaynakları açısından yoksuldur.

Muş İlinin Yöresel Yemekleri

        Muş köftesi (hafta direği), cevbelek, domatesli lahana dolması (kırkçikli kelem dolması), hez (hasut) dolması, çorti, keşkek, cavbelek, mırtöge , hersedir, teter helvası, kurçık, murtoge, helimaşi, jag, gülük, kenger, sepidak, uçkun, kak ve mırtöge

MUĞLA

Muğla hangi bölgededir

Muğla'nın plaka numarası 48'dir, Muğla'nın telefon kodu ise 252'dir.

Muğlanın yüzölçümü 13.338  km²  olup, Muğla nüfusu ise 1985 yılı verilerine göre 486.290'dır.

Muğla Merkez

Muğla'nın İlçeleri 
Muğla merkez, Bodrum, Dalaman, Datça, Fethiye, Kavaklıdere, Köyceğiz, Marmara, Milas, Ortaca, Ula, Yatağan.

Ölü deniz

Muğla İlinin Tarihî ve Turistik Yerleri

Gökova, Kızıldağ, Uslu Koyu, Katrancı Koyu, Değirmenbaşı, ölüdeniz, Gemiler Koyu, Oyuktepe, Çabucak, Günnücek, Çetibeli, Bucak, Pamucak ve Aşı İskelesi orman içi dinlenme yerleri; Bargylia, Halikarnas, Herakleia, Latmos, İassos, Köyceğiz (Kaunos), Keramos, Knidos, Milas, Labranda, Letoon, Pınara, Telmessos ve Tios ilkçağ kent kalıntıları; Gümüşkesen Anıtı; Beçin ve Bodrum Kaleleri; Milas ve Muğla Ulucamileri; Ahmet Gazi Medresesi; Kurşunlu Şeyh, Pazar Yeri, Şahidi Mustafa Paşa, Tepecik, Hacı İlyas, Firuz Bey, Ağa ve Belen Camileri; Kadızade Köprüsü; Bodrum, Fethiye ve Milas Müzeleri.

Coğrafi Yapısı
       Muğla İli oldukça karmaşık bir doğal yapıya sahiptir. İl topraklarının üçte ikisini genellikle kıyıya parelel ve düzenli sıralanan dağlar oluşturur. Muğla'nın Ege bölgesi sınırları içinde kalan kesimini İlbir, Beşparmak ve Oyuklu Dağları engebelendirir. Bu kesimdeki başlıca yükseltiler Sandras ve Boncuk dağları ile Akdağ'dır. İlin en yüksek noktasıAntalya iliyle doğal sınır oluşturan Akdağ kütlesinde 2.569 metreye erişen Salur Dağı'nın doruğudur. Dağlık alanların geniş bir yer tuttuğu Muğla ilinde düzlükler fazla yer tutmaz. Başlıca düzlükler Milas, Köyceğiz ve Dalaman ovaları ile Eşen Ovası'nın il sınırları içine taşan batı kesimidir.

       Muğla ili topraklarından kaynaklanan sular Akçay ve Çine Çayı'nın katıldığı Büyük Menderes Irmağı aracılığıyla Ege Denizi'ne, Dalaman ve Kocaçay olarak da adlandırılan eşen Çayı aracılığıyla Akdeniz2e dökülür. Eşen Çayı'nın aşağı çığırı Antalya iliyle doğal sınır oluşturur.

       Muğla ilinde yer alan en önemli doğal göl Köyceğiz gölü'dür. Bafa Gölü'nün doğu kesimi ile Akçay üzerinde taşkın önleme, sulama ve enerji üretimi amacıyla kurulan Kemer Barajı2nın ardında suların birikmesiyle oluşan yapay gölün güney bölümü il sınırları içinde kalır. Kıyı kesiminde bazı küçük lagünler vardır. Bu kıyıdaki başlıca çıkıntılar bodrum, Reşadiye (Datça) ve Bozburun yarımadaları; başlıca girintiler ise Güllük, Gökova ve Fethiye Körfezleri'dir. Kıyı açığında irili ufaklı birçok ada vardır. Bunların en büyükleri karaada ile Salih ve Tersane adalarıdır. Daha açıktaki İstanköy (Kos), Sömbeki (Simi) ve Rodos adaları Yunanistan sınırları içerisindedir.

İklimi ve Bitki Örtüsü
       Muğla ili yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçen Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Akdeniz'in orta ve batı kesiminden gelen hava kütlelerinden etkilendiği için Akdeniz Bölgesinin öteki illerinden daha fazla yağış alır.
      Kıraç topraklardan oluşan Muğla ilinde doğal bitki örtüsü makidir. Zeytinlikler geniş alanlar kaplar. Alçaklarda kızılçamlardan oluşan ormanlar yüksek kesimlerde yerini sedir ve ardıçlarla karışan yoğun karaçam ormanlarına bırakır. Kıyı kesiminde katışıksız yada meşe ve kızılçamlarla karışık olan sığla ormanlarına rastlanır.

Ekonomi
       Muğla ili ekonomisinde tarım, turizm ve ticaret ilk sıralarda yer alır. Yetiştirilen başlıca ürünler buğday, mısır, çiğit, pamuk, arpa, patates, soğan, domates, karpuz, patlıcan, zeytin, dolmalık biber, mandalina, taze fasulye, portakal, pırasa, kavun ve hıyardır.
       Muğla ilinin en ünlü hayvansal ürünü çam balıdır. Ülkemizde Ordu'dan sonra en çok bal üretimi yapılan il Muğla'dır. Süngercilik, açık deniz ve tatlı su balıkçılığı da yapılan muğla'da orman ürünleri de önemli gelir kaynakları arasında yer alır. Reçine, defne yaprağı, adaçayı ve bergamot ormanlardan elde edilen başlıca ürünlerdir. Sığla ağaçlarından elde edilen ve kozmetik sanayiinde kullanılan sığla yağı yurt dışına ihraç edilen önemli bir üründür.

Muğla Su Altı Müzesi

       Muğla ili ülkemizde turizm etkinliklerinin en canlı biçimde yaşandığı yörelerden biridir. Havanın ve deniz suyu sıcaklığının yüksek olduğu mayıs ve ekim ayları arasında yerli ve yabancı turistlerin akınına uğrayan Muğla kıyılarındaki koylarda yat ve tekne gezilerinin yanısıra su kayağı, paraşütlü su kayağı ve sörf yapılır.
       Tarımsal ürünlerin pazarlanmasının yanısıra turizmin hızla gelişmesi de ticaretin canlanmasına yol açmıştır. kıyılardaki yerleşim yerlerinde giyim eşyası, halı, kilim ve hediyelik eşya satışı yapan çok sayıda işyeri vardır.
       Muğla ilinde sanayi fazla gelişmemiştir. En önemli sanayi kuruluşları süt ürünleri, yem, tarım makineleri, zeytinyağı, sabun, kireç ve çimento fabrikalarıdır. Çırçır, yün ipliği, halı dokuma atölyeleri ile kıyı kesiminde tekne yapım yerleri de olan ilin en büyük sanayi kuruluşu Dalaman'daki kâğıt fabrikasıdır.
       Yeraltı kaynakları bakımından da oldukça zengin olan Muğla'da asbest, demir, krom, linyit, manganez, mermer ve zımpara taşı yatakları vardır. Zımpara taşını yurt dışına dahi ihraç etmektedirler.

Muğla İli'nin Yöresel Yemekleri

       Çökertme kebabı, hindiba, dülger balığı mantısı, arapsaçı kavurması, kapari filizi, damat tatlısı, milas köftesi, taratorlu börülce salatası, zeytinyağlı kabak çiçeği dolması, kuru ekmekli bodrum salatası, marmaris pilavı, yari yardan ayırmayan, turpotu salatası gibi yemekler yaygındır Muğla'da...