Ankara

Ankara ili, Türkiye'nin en kalabalık 2. kenti olup, Dünyanın da 38. kalabalık kentidir. Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesinde yer almaktadır.

 Ankaranın plaka no "06", Ankara'nın telefon kodu ise "312" dir.
Ankara'nın Yüzölçümü 30.715 km²  olup, Ankara Nüfusu ise; 3.306.327 'dir.

Ankara Kocatepe Camii

  Ankara'nın İlçeleri:
Altındağ, Çankaya, Keçiören, Mamak, Yenimahalle Büyükşehir Belediyesine bağlı ilçelerdir. Diğer İlçeler ise; Ayaş, Bala, Beypazarı, Çamlıdere, Çubuk, Delice, Elmadağ, Gölbaşı, Güdül, Haymana, Kalecik, Kazan, Keskin, Kızılcahamam, Nallıhan, Polatlı, Sincan, Sulakyurt, Şereflikoçhisar.

Ankara'nın Tarihî ve Turistik Yerleri: Anıtkabir, Atatürk Orman Çiftliği ve Hayvanat Bahçesi; Gençlik Parkı, Ankara Kalesi, Augustus Tapınağı, Caracalla (Roma) Hamamı, Julianus Sütunu, Alaeddin Camii, Hacı Bayram Camii, Ahî Ervan Camii, Canabi Ahmed Paşa Camii, Ulus Cumhuriyet Anıtı, Güven Anıtı, Zafer Anıtı, Türkiye Büyük Millet Meclisi eski ve yeni binaları, Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Devlet Resim ve Heykel Müzesi, Çankaya Atatürk Müzesi, Tabiat Tarihi Müzesi, Çubuk Barajı, gölbaşı, Kızılcahamam, Soğuksu Milli Parkı ve Kaplıcaları, Ayaş Karakaya Kaplıcası, Haymana Kaplıcaları, Gordion.

Ankara'nın Coğrafî Yapısı : Deniz seviyesinden yüksekliği ortalama 1.000 metre dolayında olan Ankara, dağlık ve ormanlık Kuzey Anadolu ile kurak Konya ovası arasında geçiş bölgesidir. İl topraklarının kuzeyi yüksek ve dağlıktır. Batı Karadeniz'in Köroğlu Dağları yer yer ilin kuzey sınırlarından içeriye doğru sokulur. Bu dağlar üstündeki Yıldırım Dağı ilin en yüksek noktasıdır. İdris Dağı, Elma Dağı ve Ayaş Dağları ilin öteki önemli yükseltileridir. Güneyde geniş bir alanı kaplayan, ortalama 1.100 metre yükseklikteki Haymana Yaylası genellikle ova, yer yer de yayla görünümündedir. İlin başlıca ovaları Ankara, Çubuk, Mürtet, Beypazarı ve Polatlı ovalarıdır.

        İlin akarsularını Kızılırmak ve Sakarya Irmaklarıyla bunlara karışan çay ve dereler oluşturur. Kızılırmak'ın yaklaşık 250 km'lik bölümü Ankara topraklarından geçer. Sakarya Irmağı ise, ilin batı sınırları boyunca akar. Çubuk ve Hatip çayları ile İncesu deresinin birleşmesiyle oluşan Ankara Çayı Sakarya'ya dökülür.
        Ülkemizin ikinci büyük gölü olan Tuz Gölü'nün doğu kıyıları Ankara İli sınırları içindedir. En derin yeri 2 metreyi bulan gölün sularının tuzluluk oranı yüksektir. Yaz aylarında aşırı buharlaşma ve kaynak yetersizliği nedeniyle gölün suları oldukça azalır. Göl alanının büyük bir bölümünde kalınlığı 30 cm'ye varan tuz katmanları ortaya çıkar. Ankara'da ayrıca Mogan, Eymir gibi küçük göller ve ildeki akarsular üzerinde kurulmuş Hirfanlı, Sarıyar, Çubuk, 1. ve 2. Bayındır, Kurtboğazı ve Kesikköprü Barajlarının oluşturduğu yapay göller vardır. Ankara'da oturanların tatil günlerinde kıyısında piknik yaptığı bu göllerde su sporları yapılır, turna ve sazan balıkları avlanır.

Ankara'nın Ekonomisi :
Ankara İli üç sevimli hayvana da adını vermiştir. Ankara kedisi, Ankara keçisi, Ankara tavşanı.
Ankara; kedisi, keçisi, tiftiği, tavşanı, armutu, balı, çiğdemi ve kalecik karası denilen üzümü ile ünlüdür.
Kent nüfusu bugün 4 milyon olmakla birlikte her geçen gün büyümektedir.
Ülkenin en çok göç edilen kentlerinden biridir. Ankara'nın Merkez nüfusu 3.203.362 kişi dir. Çevre ilçe köy ve kasabalarla birlikte toplam nüfus 2011 yılında 5 milyona yaklaşmıştır.

    Ankara'nın İklimi ve Bitki Örtüsü: Genellikle kara ikliminin hüküm sürdüğü Ankara'da, farklı iklimlere rastlanır. Güney kesiminde step-bozkır iklimi, kuzeyinde karadenizin yumuşak ve yağışlı iklimi görülür. Ankara'nın kışları çok soğuk, yazları çok sıcaktır. Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı çok fazladır.Yazları sıcak ve kurak kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Ankara daha çok ilkbahar ve kış aylarında yağış alır. Kuraklık ise Hazirandan Ekime kadar sürer. Zaman zaman Ankara'daki kuraklığın doğal afet boyutlarına ulaştığı da olmuştur.
        Yüzölçümünün %10 u ormanlıktır. %15 i 'de çayır ve mera dır. Tahıl ise en geniç araziye sahip bitki örtüsüdür. Ankara topraklarının yarısından çoğu tarıma elverişlidir. Güneye doğru gidildikçe belirginleşen kurak İç Anadolu iklimi buğday, arpa, yulaf gibi kuru tarıma uygun tahıl ürünlerinin yetiştirilmesine olanak verir. Ankara, Türkiye tahıl üretiminde yaklaşık %8'lik bir payla Konya'dan sonra ikinci sırayı alır.

  Ankara'nın en ünlü yöresel yemekleri: Kızılcahamam pirincinden yapılan pilavla birlikte sunulan Ankara tavasıdır. Kekik yemiş koyunların etiyle yapılan Ankara tava, nefis bir yemektir. Bunun yanısıra Ankara'nın simiti de çok ünlüdür. Ispanaklı yumurta, tas kebabı, bazlama kebabı, kudret köftesi, alabalık dolması, terbiyeli işkembe çorbası, kremalı mantar ve brokoli çorbası, kelek turşusu, yoğurtlu Ankara tavası sayılabilir. Birçok kültürü bir arada barındıran ankara'bıb yemek çeşitleri saymakla bitmeyecek kadar çoktur.

       

Amasya

Amasya ili Türkiye'nin orta karadeniz bölümünün iç kısımlarında yer almaktadır. Komşuları Tokat, Yozgat, Çorum ve Samsun'dur.

        Amasya'nın yüzölçümü, 5.701 km dir. merkez nüfus 219.541 olmakla beraber, çevre ilçeler ve köylerle beraber toplam nüfus 334.786' dır.

        Amasya'nın telefon kodu "358", plaka no "05" tir.

Amasya'nın İlçeleri
       Amasya (Merkez), Göynücek, Gümüşhacıköy, Merzifon, Suluova, Taşova.

Amasya'nın Tarihî ve Turistik Yerleri
       Amasya Kalesi, Kaya mezarları, Gökmedrese Külliyesi, Torumtay Türbesi, Burmalı  Minare Camii, Sultan Mesut Türbesi, Bimarhane, Büyükağa ve küçükağa Medreseleri, Yörgüç Paşa Camii, Mehmet Paşa Camii, Sultan Beyazıd Camii, Beyazıd Kütüphanesi, Borabay Gölü, Çakallar ve Karakaya mesireleri.

 Amasya'nın Coğrafî Yapısı
       Karadeniz Bölgesi'nin orta bölümünde yer alan Amasya ilinin toprakları sarp sıradağlarla kıyıdan ayrılır. Amasya il toprakları Akdağ, Karaömer Dağı, İnegöl Dağı ve Sakarat Dağı, gibi fazla yüksek olmayan dağlarla engebelidir. İlin en yüksek noktası kuzeyde, Karaömer Dağı'nın uzantısı olan Akdağ'ın Taşlıtepe doruğu'dur. Yeşilırmak bu dağları geniş boğazlar ve vadilerle yararak il topraklarını boydan boya aşar. Bu arada başta çekerek ve tersakan Çayı olmak üzere birçok önemli kolla beslenir. Yeşilırmak ve kollarının çevresinde, il topraklarının yaklaşık %20'sini kaplayan Suluova, Taşova ve Gümüşova gibi geniş ve verimli ovalar yer alır.

Amasya'nın İklimi ve Bitki Örtüsü
      Amasya'nın iklimi genellikle ılımandır ve Karadeniz ile İç Anadolu Bölgelerinin iklimleri arasında bir geçit özelliği gösterir. güneyde yayla ikliminin etkisiyle yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlı geçer. Kuzeyde iklim koşulları daha serttir. Her iki kesimde de yağışlar daha çok kış aylarında düşer.
      Amasya il topraklarının % 16'sı ormanlıktır. Dağların alçak yamaçlarında meşe, kestane, dişbudak, ıhlamur, sarıçam ve yükseklerde ise köknar ve ladin ağaçları yayılır.

      Amasya'nın elması meşhurdur. Elmaların küçük cinsine misket, büyük cinsine de kabak elması denir. Tütünü kalitelidir. Turhal civarında ise bol bol şekerpancarı yetiştirilir. Meyve sebzesi çoktur. Bamyası meşhurdur. Bamyanın sultani cinsi taze iken tüketilir. Karabamya ipe dizilerek kurutulur ve bütün sene kullanılır. Taşova ve Suluova en bereketli yerleridir.

Amasya'nın Ekonomisi
Amasya ilinde halkın başlıca geçim kaynağı tarımdır. Yeşilırmak ve kollarının suladığı ovalarda çeşitli ürünler, en çok da buğday ve arpa gibi tahıllar yetiştirilir. Şekerpancarı, tütün, ayçiçeği ve kenevir ilde üretilen başlıca sanayi bitkileridir. Amasya'da önemli ölçüde domates, kabak ve bamya da yetiştirilir. Özellikle meyve tarımı çok gelişmiştir. Elmasıyla ülke çapında ün kazanan Amasya'da ayrıca kiraz ve şeftali başta olmak üzere armut, ayva, kayısı, erik, vişne ve üzüm gibi meyveler yetiştirilir.
       İldeki sanayi etkinliği tarım ürünlerinin işlenmesine dayanır. Şeker, hayvan yemi, ayçiçek yağı, meyve ve sebze suları, süt fabrikaları ve çok sayıda un fabrikası vardır. Çeltek'teki kömür ocaklarından çıkarılan linyit, Amasya ve çevre illerdeki şeker fabrikalarının yakıt gereksinimini karşılar. Besi hayvancılığının gelişmekte olduğu Amasya'da ayrıca hayvan ürünlerini değerlendirmek için bir et kombinası kurulmuştur.

       
Amasya'nın Yöresel Yemekleri
Sakala çarpan çorbası, helle çorbası, kesme ibik çorbası, yarma çorbası, bakla dolması, keşkek, ciğer sarması, göbek dolması, pastırma pağallemesi, dene hasudası,gelin parmağı, gömlek kadayıfı v.s dir.

Ağrı

Ağrı'nın telefon kodu "472" olup, plaka numarası "04" tür.
Ağrı'nın yüzölçümü 11.376 km²'dir.Ağrı merkez, ilçe ve köy nüfusu toplam 532 bin 180 dir.
Ağrı, Doğu anadolu bölgesinde yer almaktadır. 1927 yılında il olan Ağrı, adını içinde bulunan Ağrı dağından almıştır.

İklim ve Bitki Örtüsü

        Ağrı yöresi, doğu Anadolu'da egemen olan karasal iklimin en sert geçtiği yerlerden biridir.
        Arazinin volkanik oluşu, yağışların az, ısının çok düşük olması sebebiyle dağlar ve ovalar çıplaktır. Arazinin % 20’si mer’a ve otlak olup % 80’i ekime elverişli değildir. Su kenarlarında, söğüt ve kavak ağaçlarına rastlanır.

        Kara ikliminin özelliklerini gösterir. Kışlar çok sert geçer, Türkiye’de en soğuk gün Ağrı’da 13 Ocak 1940’ta -43,2° olmuştur. Yazları sıcaktır, +39,9° olduğu olmuştur. İlk ve sonbahar kısa sürer. Türkiye’nin en soğuk ve en uzun kışı Ağrı’da geçer. Senenin 115-125 günü karla kaplıdır. Yağmur azdır, daha çok kar yağar. Yıllık ortalama yağış, 328-545 mm’dir.     İlçeleri : Doğu beyazıt, Patnos, Diyadin, Taşlıçay, Eleşkirt, Tutak, Hamur, Merkez
      Ağrı merkez, ilçe ve köy nüfusu toplam 532 bin 180 dir. Ağrı nın telefon kodu "472" olup, plaka numarası "04" tür.
      Ağrı ilinin bitki örtüsü yayla bozkırlarının hemen hemen bütün özelliklerini taşır. İl topraklarının üçte ikisini kaplayan ve yıl boyunca yeşilliğini koruyan geniş yayla otlakları hayvancılığın gelişmesinde önemli bir etkendir. En geniş otlakların yer aldığı Aladağlar'ın yaylalarından başka Sinek yaylasında Mirgemir, Çakmak, Pani, Davul ve Tendürek yaylalarında, ilin bütün hayvan varlığını besleyecek kadar zengin otlaklar bulunur.
       Eskiden Anadolu'nun birçok yöresi gibi ormanlarla kaplı olan Ağrı ili, bugün otlaklarının bolluğuna karşın orman varlığı açısından oldukça yoksuldur. Dağlık bölgelerde ağaçlık alanlara çok seyrek rastlanır. Sinek yaylası otlakların yanısıra orman örtüsünü de barındıran yaylalardan biridir. Ovalardaki otlakların yer yer tarlaya dönüştürülmesi ve orman örtüsünün yok olması toprak aşınmasını hızlandırmıştır.

Ağrı'nın İlçeleri
Ağrı (Merkez), Diyadin, Doğubeyazıt, Eleşkirt, Hamur, Patnos, Taşlıçay, Tutak.

Ağrı'nın Tarihî ve Turistik Yerleri
İshakpaşa Sarayı, Balık Gölü, Sinek Yaylası, Ağrı Dağı, Tendürek Dağı, Meteor Çukuru, Doğubeyazıt Kalesi, Yeraltı Kilisesi, Diyadin Kaplıcaları, Aznavur Tepe (Urartu Tepesi)

Ağrı'nın Coğrafî Yapısı 
       Doğu Anadolu Bölgesinin Yukarı Murat Bölümünde yer alan Ağrı İli dağları, yaylaları ve ovalarıyla Türkiye'nin en yüksek yörelerinden biridir. Adını da Türkiye'nin en yüksek noktası olan Ağrı Dağı'ndan almıştır.
       Ağrı il topraklarının hemen hemen yarısı dağlık alanlardan oluşur. İlin kuzey sınırı boyunca uzanan aras Dağları, birçok tepesinin yüksekliği 3.000 metreyi aşan uzun bir sıradağdır. Bu tepelerden en önemlileri Ağrı Dağı, Perili Dağ, Aşağı Dağ ve Köse Dağı'dır. Sıradağların doğu ucunda yükselen Ağrı Dağı kütlesi, küçük ve büyük Ağrı olarak adlandırılan iki volkanik koniden oluşur.
       Güneyde Van sınırı boyunca uzanan Aladağlar ile Tendürek Dağı ilin öbür önemli engebeleridir. 3.542 metre yükseklikteki Tendürek Dağı, tıpkı Ağrı Dağı gibi sönmüş bir yanardağdır. Yine de büyük ve derin ana krateri ile yamaçlarındaki çukurlardanzaman zaman su buharı ve gazların çıktığı görülür.
        İl topraklarının yaklaşık üçte birini oluşturan yüksek ve eğimli ovalar yer yer otlaklarla kaplıdır. Bu ovaların en büyüğü kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda uzanan Eleşkirt-Karaköse ovasıdır. Aladağların eteklerinden başlayan Patnos ve Diyadin ovalarının eğimli tabanı da kısa otlardan oluşan bir bitki örtüsüyle kaplıdır. Doğu Beyazıt ovası Ağrı Dağı'nın güneyinden İran sınırına kadar uzanır.
       Aladağlardan doğan ve Fırat'ın en uzun kolu olan Murat ırmağı, Kuzey-Kuzeybatı yönünde akarak Ağrı kenti yakınlarında birçok akarsuyla birleşir ve güneybatıya doğru yönelir. aras Dağlarından doğan birçok akarsu Eleşkirt ovasında Murat ırmağına katılır. Bunların en önemlisi, Eleşkirt deresi ile Kopuzdere'nin birleşmesinden oluşan Şiryan (Güzel) Çayı'dır.
       Taşlıçay ve Körçay, Murat ırmağının bu yöreden aldığı öteki önemli kollardır. Patnos Ova'sından geçen Sarısu da Murat Irmağı'na karışır. Doğu Beyazıt ovasını sulayan İncesu, Balıkgölü Deresi ve Girnevük suyu bazı kesimlerde birleşerek sazlık ve bataklık alanlar oluşturur.
        İlin başlıca gölleri Balık Gölü, Gölyüzü Gölü ve Saz Gölü'dür. Ağrı Dağı'nın yamaçlarındaki Sinek Yaylasında, 2.241 metre yükseklikteki ormanlar arasında yer alan Balık Gölü, lavların bir akarsuyun önünü tıkamasıyla oluşmuş doğal bir set gölüdür. Fazla sularını Balık Gölü deresine akıtan 24 km² genişliğindeki bu tatlı su gölünde alabalık ve sazan boldur. Gölde ayrıca tarihi kalıntıların bulunduğu küçük bir ada vardır. Gölyüzü ve Saz gölleri ise Ağrı Dağı'nın güneybatı eteklerindeki çöküntü bölgesinde oluşmuştur. 

Ağrı'nın Ekonomisi
Ağrı ilinde tarıma elverişli alanlar az, buna karşılık otlaklar bol olduğu için halkın geçimi hayvancılığa dayanır. Kişi başına düşen hayvan sayısıyla Türkiye'nin bütün illerini geride bırakan Ağrı'da 2 milyonu aşkın koyun vardır. her yıl 15 Mayıs- 15 Kasım tarihleri arasında il merkezinde canlı hayvan pazarı kurulur. türkiye'nin İran, SSCB ve Kuveyt'e sattığı canlı hayvanların en büyük üreticisi de yine Ağrı ilidir..
       İlin engebeli topraklarındaki kısıtlı alanlarda buğday, arpa ve çavdar, akarsu çevrelerinde şekerpancarı, patates, nohut ve meyve yetiştirilir. Sanayisi gelişmemiş olan ilde daha çok et ve süt gibi hayvansal ürünleri işleyen kuruluşlar, ayrıca yem, şeker ve un fabrikaları vardır.
       Eleşkirt'te linyit, Ağrı kenti dolaylarında asbest (amyant) ve ponza taşı çıkarılır. Tutak ilçesindeki Perobey yöresinde bulunan tuz ocakları, yalnız Ağrı'nın değil, çevre illerin de gereksinimini karşılar.
       Türkiye- İran karayolu Ağrı'dan geçer. Kentin iç bölgelerle demiryolu bağlantısı da Erzurum'un Horasan ve Sarıkamış ilçeleri üzerinden sağlanır.   

  Ağrının Yöresel Yemekleri
    En lezzetli yemeği "Abdigör köftesi"dir. Ağrı yöresinde hayvancılıkla çok uğraşıldığı için et tüketimi oldukça fazladır.

      Ağrı mutfağında tahıl önemli bir yer tutar. tahılla yapılan yemekler ; Hengel, haşıl, erişte, kuymak, kete, bişi, hasuda, yalancı köfte, deveci çorbası, halise, çiriş ketesi ve murtuğa'dır.