SAKARYA

Sakarya Haritası

Sakarya'nın telefon kodu 264, Sakarya plakası 54'tür.

Karasu Plaj

Sakarya'nın yüzölçümü 4.817 km², Sakarya nüfusu ise 1985 yılı verilerine göre 610.500 'dür.

Karasu Gezilecek Yerler

Sakarya'nın İlçeleri
adapazarı Merkez, Akyazı, Ferizli, Geyve, Hendek, Karapürçek, Karasu, Kaynarca, Pamukova, Sapanca, Söğütlü, Taraklı.

Adapazarı Turistik Yerler

Sakarya'nın Tarihî ve Turistik Yerleri
       Sapanca Gölü kıyıları; Karasu plajı; Hasandağı ve Poyrazlar Gölü orman içi dinlenme yerleri; Orhan Gazi, Yunus Paşa (Geyve Ulucamii), Şeyh Müslihiddin ve Rüstem Paşa camileri; Orhan Gazi Zaviyesi; Elvan Bey İmareti; Sakarya Köprüsü ve Beşköprü (jüstinien köprüsü).

Karasu

Sakarya Hakkında
       Sakarya ili adını, ülkemizin üçüncü büyük akarsuyu olan ve sınırları içinde denize dökülen ırmaktan alır. Güneyde Göynük Suyu Vadisinden Kuzeyde Karadeniz Kıyısına kadar uzanan il topraklarının yüksekliği hiçbir kesimde 1600 metreyi aşmaz.
       İl sınırları içinde Sakarya ırmağı ile kolları tarafından sulanan verimli tarım alanları vardır. Eskiden bu alanların büyük bölümü yoğun bir orman örtüsüyle kaplıydı. Bu ormanlardan elde edilen kerestelerin gemi yapımında kullanılmak üzere İzmit Körfezi'ndeki tersanelere taşınması ve yörede yetiştirilen tarım ürünlerinin büyük tüketim merkezlerine ulaştırılmasında bazı güçlüklerle karşılaşılıyordu. İ.Ö 1. yüzyılda bu güçlüğün üstesinden gelebilmek için Romalılar Sakarya Irmağı'nı Sapanca Gölü üzerinden İzmit Körfezi'ne bir kanalla bağlamayı düşündüler. Bu düşüncenin gerçekleştirilmesi için Osmanlı Döneminde de bir çok çalışmalar yapıldı. Bu konuda Mimar Sinan'ın da çalışmalar yaptığı bilinmektedir. Ama 19. yüzyılın ilk yarısına kadar sürdürülen bu çalışmalar her defasında bir başka nedenle sonuçsuz kaldı. Daha sonra da demiryolu ve karayolu ulaşım olanaklarının gelişmesi, kanal açma gereksinimini ortadan kaldırdı.

Sakarya'nın Coğrafî Yapısı
       Sakarya İli, Karadeniz ve Marmara Bölgeleri arasındaki geçiş alanında yer alır. Büyük bölümü Marmara Bölgesinde yer alan Sakarya İl topraklarının doğu, güneydoğu ve güney kesimindeki bazı bölümleri Karadeniz Bölgesi'nin sınırları içindedir. genellikle güneyden kuzeye doğru alçalan Sakarya İli topraklarının güney kesimini Samanlı Dağları engebelendirir. İlin en yüksek noktası, bu dağ dizisinin doğu bölümünde 1.543 metreye ulaşan Keremali Dağı'nın doruğudur. Yine Samanlı Dağları'na bağlı olan Kapıorman DağıGeyve'nin doğusunda yer alır.

Sakarya manzara resimleri

       Sakarya İli'ndeki başlıca düzlükler, Akova da denen Adapazarı Ovası ile Pamukova'dır. Bu ovalar Marmara Denizi'nin doğusunda İzmit Körfezi ile Sapanca Gölü'nü içeren, Gemlik Körfezi ve İznik Gölü'yle de doğuya doğru uzanan çöküntü alanları dizisi içinde yer alır. Kuzeyi ile güneyindeki kırık fay çizgileri boyunca çökerek oluşan bu çukurlukların daha sonra alüvyonlarla dolması sonucunda bugünkü ovalar ortaya çıkmıştır. Geyve boğazıyla birbirine bağlanan bu ovalar, il ekonomisinde büyük değer taşıyan önemli birer tarım alanıdır. Kuzeybatı kesimindeki dalgalı düzlükler, Kocaeli yarımadasındaki tepelik alanların doğu uzantısıdır. Önemli bir girinti ve çıkıntıya rastlanmayan Karadeniz kıyısında geniş doğal kumsallar vardır.

Sakarya Nehri

        Sakarya ili topraklarından kaynaklanan suları Değirmendere, Karacasu ve Büyük Melen Çayı ile Sakarya Irmağı toplar. Sakarya ırmağının başlıca kolları Göynük suyu, Çark suyu ve Mudurnu suyudur. Büyük Melen Çayı kuzeydoğuda, Göynük suyu güneyde, Değirmendere de kuzeybatıda doğal sınır oluşturur. İl sınırları içindeki başlıca doğal göller Küçükboğaz, Acarlar, Akgöl ve Taşkısık gölleri ile batıdaki küçük bir bölümü Kocaeli ilinde kalan Sapanca Gölü'dür. Yüzölçümü 47 km² olan Sapanca Gölü'nün deniz seviyesinden yüksekliği 32 metre, en derin yeri de 61 metredir.

Sakarya manzaraları

Sakarya'nın İklimi ve Bitki Örtüsü
       Sakarya ili Karadeniz ve Marmara Bölgelerinde egemen olan iklimler arasında bir geçiş alanında bulunur. İlin iç kesimleri kıyı kesimine göre daha fazla yağış alır. Şiddetli soğuklara rastlanmayan ilde yazlar da çok sıcak geçmez. Eskiden il sınırları içinde geniş alanlar kaplayan ormanlar ''ağaç denizi'' olarak adlandırılırdı. Fakat bu ormanlar kereste elde etmek ve tarım alanı kazanmak için büyük ölçüde yok edilmiş durumdadır. Dağlık alanların alçak kesimleri gürgen, meşe ve kayın; yüksek kesimleri ise köknar, kızılçam ve karaçam ormanlarıyla kaplıdır.

Sakarya doğa resimleri

Sakarya'nın Ekonomisi
       Yarısından çoğu kırsal kesimde yaşayan Sakarya halkı geçimini genellikle tarım ile tarıma dayalı sanayi ve ticaretten sağlar. Skarya ilinde yetiştirilen başlıca tarım ürünleri şekerpancarı, mısır, buğday, patates, soğan ve ayçiçeği; en öenmli bağ ve bahçe ürünleri ise üzüm elma, armut, fındık, domates, dolmalık biber, kavun, karpuz ve lahanadır. Koyun da yetiştirilen ilde sığır besiciliği, tavukçuluk ve ipekböceği üretimi de yapılır.
       Karadeniz kıyısında önemli bir balıkçılık etkinliğine rastlanmayan Sakarya ilinde yer alan göllerde tatlı su balıkları avcılığı yapılır. Orman içi köylerde yaşayan halkın bir bölümü geçimini ormancılık işlerinde çalışarak sağlar.

       Tarıma dayalı başlıca sanayi kuruluşları, şeker, un, unlu ürünler, patates işleme, süt ve süt ürünleri, bitkisel yağ, yem, kemik unu, tarım alet ve makineleri, traktör ve treyler fabrikalarıdır. Sakarya ilinde bunlardan başka, orman ürünleri, metalurji, tel, tuğla, kiremit, asit ve lastik fabrikaları da vardır.
       Sakarya ilinin ülke ulaşımında önemli bir yeri vardır. E-5 Karayolu batı-doğu doğrultusunda ilin orta kesiminden geçer. Haydarpaşa- Eskişehir Demiryolu ile İstanbul'u Bilecik ve Eskişehir'e bağlayan karayolu Sakarya ırmağı vadisini izleyerek ve Geyve Boğazı'nı aşarak il topraklarından geçer.

       Yeraltı kaynakları açısından zengin olmayan il topraklarında demir ve mermer yatakları vardır. Yörenin geleneksel el sanatları kilim dokumacılığı ve kaşıkçılıktır. Köylerde dokunan kilimler pazarlarda Kandıra kilimi adıyla satılır. Kaşıkçılık ise gittikçe önemini yitirmektedir.
       Sakarya ilindeki başlıca eğitim kurumları İstanbul Teknik Üniversitesine bağlı Sakarya Mühendislik Fakültesi ile Sakarya Meslek Yüksekokulu'dur.

Sakarya'nın Yöresel Yemekleri

Yöresel Yemekler

       Epişips, dartı, biryan, keşkek, kuzu budu, abhaz peyniri, pazı tavası, uhut, ıslama köfte, abhaz tatlısı, üre, incir uyuşturması, dımbıl çorbası, bulgur çorbası, çizleme, petla, peçeli, kaşnuka, sızbal, alişka, dartılı keşkek, balkabaklı ekmek sayılabilir.

Karadeniz Tatlıları

SAFRANBOLU

Safranbolu Haritası

       Safranbolu, Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz Bölümü'nde yer alır. Araç Çayı vadisinin kuzey kesiminde kurulmuş olan Safranbolu, Zonguldak iline bağlı olan aynı adlı ilçenin merkezidir. Eski bir yerleşme alanı olduğu bilinen ilçe toprakları, kuzeyde Bartın Çayı'nın yukarı çığırından, güneyde Filyos Çayı vadisine kadar uzanır. Filyos Çayı'na bu yörede Soğanlı Çayı denir.

Safranbolu köşkleri

       Kesin olarak bilinmemekle birlikte adını, eskiden bu yörede yaygın olarak yetiştirilen safran bitkisinden aldığı sanılmaktadır. 19. yüzyıl ortalarında Osmanlı Devletinden yurt dışına satılan safranın önemli bir bölümü Safranbolu'da üretiliyordu. İçine katıldığı her yemeği sarıya boyayan safran,eczacılıkta ve boyacılıkta da kullanılmaktadır. Ülkemizde zerde yapımında kullanılan safran dünyanın en pahalı baharatıdır. Safran üretimi, günümüzde Safranbolu'ya bağlı birkaç köyde sürdürülmektedir.

Safranbolu konakları

       Eskiden  önemli bir ticaret merkezi olan Safranbolu kentinin çevresindeki topraklar verimli tarım alanlarından oluşuyordu. Bağlar ve bahçelerin yaygın olduğu bu yörede dut üretiminin geliştirilmesi için Osmanlı Devleti'nin özendirici bazı çalışmalar yaptığı bilinir. Safranın yanısıra çavuş üzümleriyle de ünlü olan Safranbolu yöresindeki çam ormanlarında yapılan odun ve kereste üretiminden büyük ölçüde gelir elde ediliyordu. Halkının bir bölümü Rumlarla Ermenilerden oluşan kentin çevresindeki canlı tarım ve ormancılık etkinliklerinden sağlanan kazançla özellikle 19. yüzyıl sonlarında Safranbolu'nun zenginleştiği sanılmaktadır. Daha 18. yüzyılda dönemin koşullarına uygun biçimde kentleşmeye başlayan Safranbolu, 19. yüzyılda daha da gelişti. Günümüzde özgün mimari yapısıyla Safranbolu'yu turizm açısından çekici kılan 2-3 katlı evlerinçoğu yörenin ve kentin zenginleştiği bu dönemden kalmadır.

Safranbolu tarihi eserleri

       Safranbolu, şehir olarak adlandırılan kent merkezi, Kıranköy ve Bağlar olmak üzere üç bölümden oluşur. Küçük akarsu vadileriyle parçalanmış engebeli bir arazide kurulmuş olan kent merkeziyle Kıranköy'de birbirinin görüş alanını kapatmayacak biçimde yamaçlara yayılmış olan evler yüksek avlu duvarlarıyla çevrilidir. Kışın geçirildiği bu evlerin avlu duvarları soğuk rüzgârları engeller. Bu mevsimde tavanları daha alçak, pencereleri az sayıda ve daha küçük olan orta katlarda oturulur. Havalar ısındığında geçilen bol ve geniş pencereli yüksek tavanlı üst katlar daha serin olur. Yaz sıcakları başladığında bağları da bulunan, sıcağın etkisini azaltacak biçimde tasarlanmış, açık sofalı ve camsız pencereli evlere taşınılır. Bu evlerde kışlık yiyeceklerin hazırlandığı ve pekmez kaynatıldığı mekânlar da vardır. Bağlık ve bahçelik bir alanda kurulmuş olanbağlardaki evlerin çevresi genellikle bahçeyle çevriliyken, şehir ve Kıranköy'deki evlerin avlusunda geniş bahçelere rastlanmaz. Safranbolu'da kışın geçirildiği kesimde sokaklar oldukça dardır. Evlerin ahşap payandalarla desteklenen çıkmalı üst katları bu dar sokaklara taşar.

Safranbolu evleri

       Üstleri genellikle kiremitle örtülü olan avlu duvarlarında kullanılan yapı malzemesi kerpiç ya da taştır. Evler ise ahşap iskeletin araları tuğla, yassı küçük taş ya da kerpiçle örülerek yapılmıştır. Bu yapı biçimine hımış adı verilir. Evlerin iç bölümlerinde ahşap malzeme egemendir. Duvar ve tavanlarda ahşap işlemeciliğinin yöreye özgü zengin örnekleri görülür. Duvar süslerinde batının büyük ölçüde etkisi altında kalan İstanbul süslemeciliğinin izlerine fazla rastlanmaz. Odalar tüm gereksinmeleri karşılayan bağımsız birimler biçiminde düzenlenmiştir. Oda duvarlarında raflar, ocak, yüklükler ve dolaplar vardır. sedirlerle çevrili olan bu odaların duvarlarındaki bazı dolaplaryıkanma yeri olarak kullanılır. Zengin evlerindeki bazı odalarda havuz vardır. korumaya alınmış olan bu evlerin sokağa açılan bazı pencereleri cumbalı ve kafeslidir.

Safranbolu manzara resimleri

       Safranbolu'da bu evlerin yanısıra Candaroğulları ve Osmanlı'lardan kalma başka tarihsel yapılar da vardır. Eski cami olarak adlandırılanGazi Sülayman Paşa Camisi'nin 14. yüzyılda bir kiliseden çevrildiği sanılmaktadır. Candaroğulları döneminde yapılmış olan öteki yapılar Gazi Süleyman Medresesi, Taş Minare Camisi ile Eskihamam ve Taşköprü'dür. Başlıca Osmanlı yapıları ise Köprülü, hidayetullah , Dağdelen, Kazdağlı, İzzet Mehmet Paşa Camileri ile Cinci Hanı'dır.

Safranbolu manzaraları

       Buradaki tarihsel dokunun fazlaca bozulmadan günümüze kadar ulaşabilmiş olmasının başlıca nedeni 1950'lerden sonra yakınındaki Karabük'ün bir sanayi merkezi olarak gelişmesi, kentleşme olgusunun Safranbolu'da yaygınlaşmamasıdır. Her yıl birçok yerli ve yabancı turist ile araştırmacı tarafından ziyaret edilen Safranbolu'da tarihsel dokuya zarar vermeksizin yapılmış olan bazı yeni konaklama tesisleri vardır.

Safranbolu turistik yerler