Muş ilinin yüzölçümü 8.196 km² olup, nüfusu ise 1985 yılı verilerine göre 339.4922dir.
 |
| Kayalıdere |
Muş İli'nin İlçeleri
Muş merkez, Bulanık, Hasköy, Korkut, Malazgirt, Varto.
Muş'un Tarihî ve Turistik Yerleri
Muş Kalesi; Surp Karabet manastırı (Çengel Kilise); Muş Ulucamisi; Hacı Şeref ve Alaeddin Bey camileri; Aslanlı Han; Murat Irmağı Köprüsü.
Coğrafi Yapısı
İl topraklarını kuzeyde Bingöl ve Akdoğan dağları, doğuda Top dağı, güneyde Bilican Dağları ile Nemrut Dağı'nın kuzeybatı uzantıları, güneybatıda Karaçavuş Dağlarıolarak da bilinen haçreş Dağları, batıda da Şerafettin Dağı kuşatır. İlin en yüksek noktası, kuzeyde yer alan Akdoğan Dağı'nın 2.879 metreye ulaşan doruğudur. Muş ilinin orta kesiminde geniş alanlar kaplayan yaylalar, hayvancılık açısından büyük önem taşır. İl topraklarının en alçak kesimlerini oluşturan ve birer çöküntü alanı olan Muş, Bulanık ve Malazgirt ovaları da tarım alanı olarak önem taşır. Muş Ovası, doğu Anadolu Bölgesinin güney kesiminde yer alan ve batıda elbistan ovasından başlayan çöküntü alanı dizisinin en doğu bölümünü oluşturur.
Muş ilinden kaynaklanan suların hemen tümünü toplayan Murat Irmağı, Elazığ ilinin sınırları içinde kalan Keban baraj gölüne dökülür. Dicle ırmağının başlıca kollarından olan Batman çayının başlangıç kolları ilin güneybatısında küçük bir alandan doğar. Muş ilinde irili ufaklı birçok göl vardır. bunların en büyükleriHaçlı gölü ile eskiden Hamurpet gölü adıyla anılan Akdoğan Gölü'dür. Kuzey Anadolu ve doğu Anadolu kırık kuşakları il topraklarında kesişir. Etkinliğini koruyan kırıkların geçtiği bu topraklar, ülkemizdeki birinci derecede tehlikeli deprem bölgeleri arasında yer alır.
İklimi ve Bitki Örtüsü
Doğu Anadolu Bölgesinde egemen olan sert kara ikliminin etkisinde kalan Muş ilinde kışlar çok soğuk ve kar yağışlı geçerkarın yaklaşık 3 ay toprak üstünde kaldığı ilde, kışın hava sıcaklaığı bazen -30°C 'nin altına düşer. Alçak kesimlerine daha az yağış düşen Muş ilinde sıcak geçen yazlar oldukça kısadır.
Muş ilinin doğal bitki örtüsü bozkır olup, yaylaları çayırlarla kaplı olan Muş ilinin dağlık kesimlerinde meşe topluluklarına rastlanır.
Ekonomi
Üçte ikisinden fazlası kırsal kesimde yaşayan Muş ili halkının başlıca geçim kaynağı hayvancılıktır. Karın kalkmasıyla ilkbaharda yeşil çayırlarla kaplanan yaylalar, göçer aşiretlerin buraya çıkardığı sürülerin beslenmesi içinyaz boyunca elverişli bir ortam oluşturur.. Yörede canlı hayvan ticareti de yapılır. bu amaçla yetiştirilen koyunların bir bölümü yurt dışına satılır. İlde sağılan sütlerin değerlendirilmesi amacıyla kurulmuş olan süt ürünleri işletmeleri vardır.
Ekime elverişli alanları kısıtlı olan Muş ilinde yetiştirilen başlıca ürünler şekerpancarı, buğday, nohut, arpa, kavun ve karpuzdur. Muş'ta sanayi gelişmemiştir.İldeki başlıca sanayi kuruluşları un, şeker, yem fabrikaları ile barit işleme tesisidir.
Muş ili ulaşım açısından önemli bir konumdadır. Elazığ'ı Van Gölü kıyısındaki Tatvan'a bağlayan demiryolu ile Bingöl'ü Bitlis ve Van'a bağlayan karayolu il topraklarından geçer. Muş ili yeraltı kaynakları açısından yoksuldur.
Muş İlinin Yöresel Yemekleri
Muş köftesi (hafta direği), cevbelek, domatesli lahana dolması (kırkçikli kelem dolması), hez (hasut) dolması, çorti, keşkek, cavbelek, mırtöge , hersedir, teter helvası, kurçık, murtoge, helimaşi, jag, gülük, kenger, sepidak, uçkun, kak ve mırtöge
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder