4 Kasım 2012 Pazar

MARDİN

Mardin İli'nin telefon kodu 482, plaka numarası ise 47'dir.
Mardin İli'nin yüzölçümü 12.760  km² olup, Nüfusu ise 1985 yılı verilerine göre 652.069'dur.


Mardin İli'nin İlçeleri
Mardin merkez, Cizre, Dargeçit, derik, Gercüş, İdil, Kızıltepe, Mazıdağı, Midyat, Nusaybin, Ömerli, Savur, Silopi.

Tarihî ve Turistik Yerleri

Germiab Kaplıcası; Mardin ve Hasankeyf  Kaleleri; Deyrüz-Zafaran, Mar Behnam ve Mar Mihail manastırları; Hatuniye, Marufiye, Şehidiye Melik Mansur, Altunboğa, Zinciriye, Kasımiye, Şah Sultan Hatun, Savurkapı ve Harzem Taceddin Mesud medreseleri; Firdevs Köşkü, Hasankeyf Sarayı; Mardin, Hasankeyf ve Kızıltepe Ulucamileri; Eminüddin ve Necmeddin külliyeleri; Kale, hızır (Akkoyunlu), Babüs-Sur (Melik Mahmud Türki (Şeyh Ali), Pamuk, Kıseyri, Reyhaniye, Arap (Azap), Zairi, Hacı Ömer (Halife), Camiür-Rızk ve Koç Camileri; Kayseriyye Çarşısı ve Revaklıçarşı; Kervansaray; Hasankeyf İmam Abdullah Zaviyesi; Zeynel Bey Kümbeti; Hasankeyf ve Kızıltepe Köprüleri; Mardin Müzesi

Coğrafî Yapısı
      Mardin ili Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alır. Yalnızca doğudaki küçük bir bölümü Güneydoğu Anadolu Bölgesinin sınırları içindedir.
      Anadolu'yu Mezapotamya'ya bağlayan yolların geçtiği Mardin yöresi, çok eski bir yerleşim alanıdır. Bu yerleşim yerlerinden en önemlilerinden biri Artuklulardan kalma tarihsel yapılarıyla ünlü Hasankeyf'tir. Hasankeyf eskiden su yolu olarak da yararlanılan Dicle ırmağı'nın kıyısında kurulmuş ve günümüzde Gercüş ilçesine bağlı bir bucaktır.
Deyrüz-Zafaran

     Yüksekliği hiç bir kesimde 1.500 metreyi aşmayan Mardin İli topraklarının büyük bölümü orta yükseklikteki bir eşik alanın üstünde yer alır. Diyarbakır Havzasını Mezapotamya'nın kuzeyinde yer alan düzlüklerden ayıran bu engebeli alan, Mardin- Midyat eşiği adıyla anılır. doğuda Dicle Irmağı vadisinden, batıda Karacadağ'a kadar uzanan bu eşik alan jeolojik açıdan çok eski topraklardan oluşur. Mardin- midyat eşiğinin kuzeydoğusunda yer alan Akçadağ'ın 1.416 metreye ulaşan doruğu ilin en yüksek noktasıdır. Mardin ilinin doğu kesimini Cudi Dağı, kuzeybatı kesimini de karacadağ'ın güney uzantıları engebelendirir.

       Mardin ili topraklarından kaynaklanan sular dicle ve Fırat ırmakları aracılığıyla Basra Körfezine ulaşır. Dicle ırmağına ulaşan başlıca akarsular Bağlıca, Savur ve habur çaylarıdır. Büyükdere, Gümüş Çayı ve çağçağa suyu ise Suriye topraklarına geçtikten sonra birleşerek Fırat Irmağı'na katılır. Konumu kabaca bir çekici andıran il topraklarının darlaşan doğu kesiminin doğusunda Hezil, güneyinde Habur Çayları, batısında Dicle Irmağı doğal sınır oluşturur. Habur çayı'nın Dicle'ye katıldığı noktada Türkiye, Irak ve suriye birbirine komşu olur. İlin bu uç kesimi dışındaki büyük bölmünün doğu ve kuzeydoğusunda dicle ırmağı batısında da büyükdere doğal sınır oluşturur. İl sınırları içinde önemli doğal yada yapay göller yoktur.

İklimi ve Bitki Örtüsü 
      Hava sıcaklığı bazı yazlar 40 °C'nin üstüne çıkan, bazı kışlar da -10 °C'nin altına düşen Mardin İligüneydoğu Anadolu Bölgesinin Kara İkliminin etkisi altındadır. Orta yükseklikteki bir eşik alanın üstünde yer alması nedeniyle kuzey ve batısındaki illere oranla daha çok yağış alır. Bu özelliği nedeniyle Mardin- Midyat eşiğinde nüfus yoğunluğu, çevresindeki alanlara nisbetle daha fazladır. 
      Mardin ilinin doğal bitki örtüsü bozkır (step) görünümündedir. kuzey kesiminde ve özellikle Mazı Dağında meşe topluluklarına rastlanan ilin güney kesiminde yer yer zeytinlikler vardır. 
Mardin Nusaybin

Ekonomi 
      Mardin ilinde ekonomik yaşam tarıma dayalıdır. Başlıca tarım ürünleri buğday, kırmızı mercimek, üzüm, arpa, karpuz, kavun, domates, patlıcan, pamuk ve nohuttur. Türkiye'de üretilen kırmızı mercimeğin yaklaşık %33'ü Mardin ilinde üretilmektedir. Çok miktarda küçük baş hayvan yetiştirilen Mardin ilinde hayvancılık başlıca gelir kaynakları arasında yer alır. koyunun yanısıra kılkeçisi ve yöreye özgü bir çeşit Ankara keçisi de yetiştirilen ilde bu hayvanlardan elde edilen yün, kıl ve tiftik gibi hayvansal ürünler dokumacılıkta kullanılır. İlin iç kesimlerindeki bazı yörelerde sığır yetiştiriciliği de yapılır.
Mardin Çarşısı

      Sanayinin gelişmemiş olduğu Mardin ilinde un, yem, şarap, çimento, boru, çırçır, bitkisel yağ, yün ipliği, pamuk ipliği ve halı fabrikaları vardır. Et ve süt ürünlerini işleyen dericilikle uğraşan işyerlerinin yanısıra ilde küçük sanayi atölyeleri de kurulmuştur. 
      Yeraltı kaynakları açısından zengin olmayan il topraklarında asfaltit ve fosfat yatakları vardır.

Mardin İlinin Yöresel Yemekleri  
Harak Sub (El Yakan)

      Çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış Mardin ilinde, mutfak kültürü çok zengindir. Diğer yörelerde yapılan yemeklere bile kendi usullerinde koydukları baharatlarla değişik bir lezzet katarak değişik çeşitler ortaya çıkarmayı başarabilmişlerdir. Mardin ilinin birçok yemek çeşidinin yanı sıra yörede süryani yemeklerine de yer verilmektedir. 

Mardin Yemekleri

      Mardin yemeklerinin bir kısmını şöyle sıralayabiliriz. Harire, Harak Sub, Dobo, Kitelraha, Dokulmay, Kinnebre, perde pilavı içli köfte, sembüsek, Mardin kebabı, Asir, Pekmezli yoğurt, Mutabbaka, Kilice, İsfiri, Nane çuçe, kaburga dolması, işkembe, vs.

Kaburga Dolması

 




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder