SAMSUN

Samsun haritası

Samsun ilinin yüzölçümü 9.579 km² olup, Samsun'un nüfusu ise, 1985 yılı verilerine göre 1.108.710 'dur.
Samsun'un telefon kodu 362, Samsun'un plakası ise 55'tir.

Samsun Atatürk anıtı

Samsun'un İlçeleri:
 Samsun Merkez, Alaçam, Asarcık, Ayvacık, Bafra, Çarşamba, Havza, Kavak, Ladik, 19 Mayıs, Salıpazarı, Tekkeköy, Terme, Vezirköprü, Yakakent.

Samsun gezilecek yerler

Samsun'un Tarihî ve Turistik Yerleri:
       Çakırlar Korusu, Çamgöl ve Vezirköprü Orman içi dinlenme yerleri, Havza ve Ladik Kaplıcaları; Kale, Pazar (Samsun), Hacı Hatun, Yalı, Tayyar Paşa, Mustafa Paşa, Rıdvan Bey, Abdullah Paşa, Değirmenbaşı, Taceddin Paşa, Pazar, Terme, Taşkale Camileri; Büyükcami; Şeyh Seyyid Kudbeddin ve İsa Baba Camileri ile Türbeleri; Büykcami, Fazıl Ahmet Paşa Medresesi; Fazıl Ahmet Paşa Bedesten ve Arastası, Havza İmareti; Kızgözü Aslanağzı Kaplıcası; Küçükhamam Şifa Kaplıcası; Taşkale ve Şifa Hamamları; Çiftehamam; Atatürk ve İlk Adım Anıtları; Samsun Arkeoloji ve Etnografya, Samsun 19 Mayıs ve Samsun Atatürk Müzeleri...

Samsun turistik yerler

Samsun Hakkında Bilgi
       Karadeniz Bölgesindeki en gelişmiş illerimizden biri olan Samsun, aynı zamanda bölgenin en kalabalık ilidir.
       Güneyde, Kuzey Anadolu Dağlarının kıyıları ile iç sıralarını birbirinden ayıran çukurluklardan, kuzeyde Karadeniz kıyısına kadar uzanan il toprakları fazla yüksek sayılmaz. Karadenize kıyısı olan iller arasında düzlüklerin en çok bulunduğu il Samsun'dur.
       Samsun adı geçinde Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcı sayılan, Mustafa Kemal Paşa'nın 19 Mayıs 1919'da Samsun'da Anadolu kıyısına çıkışı akla gelir. Her yıl 19 Mayıs'ta kutlanan Atatürk'ü anma, Gençlik ve Spor Bayramı için Ankara'da düzenlenen törende atletler tarafından Samsun'dan başlayarak, ilden ile taşınan bayrak ve toprak Cumhurbaşkanına verilir.

Samsun tarihi yerler

Samsun'un Coğrafî Yapısı
       Samsun İli toprakları, güney ve batı kesimdeki dağlık alanlardan Karadeniz kıyısına doğru gidildikçe alçalır. Güneybatıdaki küçük bir kesimi Batı Karadeniz Bölümü'nün sınırları içinde kalan Samsun İli topraklarının büyük bölümü Orta Karadeniz Bölümünde yer alır.
       Samsun İli'nin  doğu ve güney kesimini Canik Dağları, batı kesimini de Küre (İsfendiyar ) Dağları engebelendirir. Bu topraklardaki en önemli yükselti, güneybatıda doruğu 1.791 metreye ulaşan Kunduz Dağı'dır. Bu dağlar akarsular tarafından derin biçimde parçalanmıştır. Yurdumuzun en uzun akarsuyu olan Kızılırmak ve Yeşilırmak, Samsun İli sınırları içinde Karadeniz'e dökülür. İl topraklarından kaynaklanan suları toplayan öteki akarsular Terme, Abdal, Mert ve Kürtün Çayları'dır.
       Samsun İli'ndeki başlıca düzlükler, akarsuların taşıdığı alüvyonların Karadeniz kıyısında yığılması sonucunda oluşmuş olan delta ovalarıdır.

Samsun tarihi ve turistik yerler

       Samsun ilinde birçok doğal ve yapay göl vardır. Başlıca doğal göller kıyı ovalarında yer alan Lagünler (Denizkulağı) ile Ladik Gölü'dür. Yapay göller ise, Yeşilırmak üzerinde kurulmuş olan Suat Uğurlu ve Hasan Uğurlu barajlarının ardında suların toplanmasıyla oluşan baraj gölleridir.
       Kızılırmak ve Yeşilırmak deltası geniş ve küt birer yarımada gibi Karadeniz'e uzanır. Bafra ovasının kuzeyinde yer alan, Kızılırmak'ın Karadeniz'e ulaştığı kesimdeki çıkıntı Bafra Burnu, bu ovanın doğusundaki çıkıntı da İncir Burnu adıyla anılır. Bafra Ovası kıyılarında doğal kumsallar uzanır. Kumsalın hemen ardında yer alan lagünlerin çevresi sazlık ve bataklıktır. bu ovadaki başlıca lagünler Karaboğaz, Liman ve Batık Gölleri ile Uzungöl'dür. Çarşamba ovasının doğu ucunda Çaltı Burnu, batı ucunda da Civa Burnu yer alır. Bu ovadaki kumsalların gerisinde bulunan başlıca lagünler ise, Dumanlıgöl, Akgöl ve Simenlik Gölü'dür.
        Çevresinde ülkemizin en etkin deprem bölgelerinden biri bulunan Kuzey Anadolu kırık kuşağı,Samsun ilinin güney kesiminden geçer.

Samsun tarihi ve turistik yerler

Samsun'un İklimi ve Bitki Örtüsü
       Samsun ili nemli ve ılıman bir iklimin etkisi altındadır. Yıllık ortalama yağış miktarı 1.000 mm'yi geçmeyen Samsun iline en çok sonbahar ve kış mevsiminde yağış düşer.
        Kıyıdan uzaklaştıkça yağış miktarı azaldığı için doğal bitki örtüsü dağılışında bazı farklılıklar görülür. Karadeniz'e bakan kıyı dağlarındaki ormanlar daha çok kestane, meşe, gürgen ve kayın gibi geniş yapraklı ve kızılçam gibi iğne yapraklı ağaçlardan oluşur. İç kesimdeki dağlık alanlarda daha az ormana rastlanır. İç kesimlerdeki ormanlarda meşe ile kayınların yanı sıra soğuğa ve kuraklığa dayanıklı karaçamlarla sarıçamlar daha yaygındır.

Samsun Gölalan şelalesi

Samsun'un Ekonomisi
       Yarısından fazlası kırsal kesimde yaşayan Samsun halkı geçimini tarım ile, daha çok tarıma dayalı sanayi ve ticaretten sağlar. Meyve yetiştirilen bağ ve bahçelerin dışında il yüzölçümünün %37'si bitkisel üretim yapılan tarım alanlarından oluşur. İlin en önemli tarımsal ürünleri fındık, tütün ve soya fasulyesidir. Ayrıca domates, şekerpancarı, mısır, buğday, lahana, dolmalık biber, taze fasulye, salatalık, patates ve arpa da yetiştirilmektedir.
       Samsunda hayvancılığın da ekonomik yaşamda önemli bir yeri vardır. İl tarımının geliştirilmesi amacıyla kurulmuş olan gelemen ve Karaköy tarım işletmelerinin hayvan soylarının ıslahı konusundaki katkıları hayvancılığın ileri bir düzeye ulaşmasına yardımcı olmuştur. Çeşitli küçükbaş ve büyükbaş hayvanların yetiştirildiği ilde arıcılık ve tavukçuluk da yapılır. Ama tarımsal üretim alanlarında yaygın olarak kimyasal ilaç kullanımı arıcılığın gerilemesine neden olmaktadır. Samsun'un gelir kaynaklarından biri de balıkçılıktır. İldeki akarsu ve göllerde de tatlı su balıkçılığı yapılmaktadır.

Samsun 19 Mayıs Bandırma Vapuru

       Samsun ilinde sanayi Karadeniz Bölgesinin doğu kesimindeki diğer illere göre daha gelişmiş bir düzeydedir. İldeki en önemli sanayi kuruluşları un, salça, süt ürünleri, bitkisel yağ, şeker, sigara, yem, orman ürünleri, gübre, çimento ve plastik fabrikalarıdır. İlde oldukça canlı bir küçük sanayi etkinliği vardır.
       Samsun ili yeraltı kaynakları açısından yoksul sayılır. İl topraklarında linyit ve mermer yatklarıyla şifalı maden suyu kaynakları vardır.
       Halkın dinlenmesi ve eğlenmesi için birçok mesire yeri ve plaj bulunan ilde yabanıl yaşamı korumak amacıyla bazı alanlarda oluşturulmuştur. Bu alanlar Vezirköprü ilçesindeki geyik üretme istasyonu ile Terme ilçesinde sülün ve su kuşları için kurulmuş olan koruma ve üretme alanıdır.

Samsun 19 Mayıs bisiklet şenliği

Samsun'un Yöresel Yemekleri
       Samsun mutfağında ilk sırayı keşkek ve tirit almaktadır. Yöreye özgü diğer yemekler ise,  özel Samsun pidesi, mısır çorbası, patates çorbası, kıymalı pırasa, Vezirköprü kurabiyesi, turşu kavurması, kaz but çekmesi, kaz tiridi, bafra pidesi, batbunyalı mısır çorbası, mantarlı pilav, katık sündürmesi, katıklı ekmek, memecik, baklalı yaprak dolması, haluçka ve oyma ağaç kebabıdır.

Samsun Havza tiridi

      

SAKARYA

Sakarya Haritası

Sakarya'nın telefon kodu 264, Sakarya plakası 54'tür.

Karasu Plaj

Sakarya'nın yüzölçümü 4.817 km², Sakarya nüfusu ise 1985 yılı verilerine göre 610.500 'dür.

Karasu Gezilecek Yerler

Sakarya'nın İlçeleri
adapazarı Merkez, Akyazı, Ferizli, Geyve, Hendek, Karapürçek, Karasu, Kaynarca, Pamukova, Sapanca, Söğütlü, Taraklı.

Adapazarı Turistik Yerler

Sakarya'nın Tarihî ve Turistik Yerleri
       Sapanca Gölü kıyıları; Karasu plajı; Hasandağı ve Poyrazlar Gölü orman içi dinlenme yerleri; Orhan Gazi, Yunus Paşa (Geyve Ulucamii), Şeyh Müslihiddin ve Rüstem Paşa camileri; Orhan Gazi Zaviyesi; Elvan Bey İmareti; Sakarya Köprüsü ve Beşköprü (jüstinien köprüsü).

Karasu

Sakarya Hakkında
       Sakarya ili adını, ülkemizin üçüncü büyük akarsuyu olan ve sınırları içinde denize dökülen ırmaktan alır. Güneyde Göynük Suyu Vadisinden Kuzeyde Karadeniz Kıyısına kadar uzanan il topraklarının yüksekliği hiçbir kesimde 1600 metreyi aşmaz.
       İl sınırları içinde Sakarya ırmağı ile kolları tarafından sulanan verimli tarım alanları vardır. Eskiden bu alanların büyük bölümü yoğun bir orman örtüsüyle kaplıydı. Bu ormanlardan elde edilen kerestelerin gemi yapımında kullanılmak üzere İzmit Körfezi'ndeki tersanelere taşınması ve yörede yetiştirilen tarım ürünlerinin büyük tüketim merkezlerine ulaştırılmasında bazı güçlüklerle karşılaşılıyordu. İ.Ö 1. yüzyılda bu güçlüğün üstesinden gelebilmek için Romalılar Sakarya Irmağı'nı Sapanca Gölü üzerinden İzmit Körfezi'ne bir kanalla bağlamayı düşündüler. Bu düşüncenin gerçekleştirilmesi için Osmanlı Döneminde de bir çok çalışmalar yapıldı. Bu konuda Mimar Sinan'ın da çalışmalar yaptığı bilinmektedir. Ama 19. yüzyılın ilk yarısına kadar sürdürülen bu çalışmalar her defasında bir başka nedenle sonuçsuz kaldı. Daha sonra da demiryolu ve karayolu ulaşım olanaklarının gelişmesi, kanal açma gereksinimini ortadan kaldırdı.

Sakarya'nın Coğrafî Yapısı
       Sakarya İli, Karadeniz ve Marmara Bölgeleri arasındaki geçiş alanında yer alır. Büyük bölümü Marmara Bölgesinde yer alan Sakarya İl topraklarının doğu, güneydoğu ve güney kesimindeki bazı bölümleri Karadeniz Bölgesi'nin sınırları içindedir. genellikle güneyden kuzeye doğru alçalan Sakarya İli topraklarının güney kesimini Samanlı Dağları engebelendirir. İlin en yüksek noktası, bu dağ dizisinin doğu bölümünde 1.543 metreye ulaşan Keremali Dağı'nın doruğudur. Yine Samanlı Dağları'na bağlı olan Kapıorman DağıGeyve'nin doğusunda yer alır.

Sakarya manzara resimleri

       Sakarya İli'ndeki başlıca düzlükler, Akova da denen Adapazarı Ovası ile Pamukova'dır. Bu ovalar Marmara Denizi'nin doğusunda İzmit Körfezi ile Sapanca Gölü'nü içeren, Gemlik Körfezi ve İznik Gölü'yle de doğuya doğru uzanan çöküntü alanları dizisi içinde yer alır. Kuzeyi ile güneyindeki kırık fay çizgileri boyunca çökerek oluşan bu çukurlukların daha sonra alüvyonlarla dolması sonucunda bugünkü ovalar ortaya çıkmıştır. Geyve boğazıyla birbirine bağlanan bu ovalar, il ekonomisinde büyük değer taşıyan önemli birer tarım alanıdır. Kuzeybatı kesimindeki dalgalı düzlükler, Kocaeli yarımadasındaki tepelik alanların doğu uzantısıdır. Önemli bir girinti ve çıkıntıya rastlanmayan Karadeniz kıyısında geniş doğal kumsallar vardır.

Sakarya Nehri

        Sakarya ili topraklarından kaynaklanan suları Değirmendere, Karacasu ve Büyük Melen Çayı ile Sakarya Irmağı toplar. Sakarya ırmağının başlıca kolları Göynük suyu, Çark suyu ve Mudurnu suyudur. Büyük Melen Çayı kuzeydoğuda, Göynük suyu güneyde, Değirmendere de kuzeybatıda doğal sınır oluşturur. İl sınırları içindeki başlıca doğal göller Küçükboğaz, Acarlar, Akgöl ve Taşkısık gölleri ile batıdaki küçük bir bölümü Kocaeli ilinde kalan Sapanca Gölü'dür. Yüzölçümü 47 km² olan Sapanca Gölü'nün deniz seviyesinden yüksekliği 32 metre, en derin yeri de 61 metredir.

Sakarya manzaraları

Sakarya'nın İklimi ve Bitki Örtüsü
       Sakarya ili Karadeniz ve Marmara Bölgelerinde egemen olan iklimler arasında bir geçiş alanında bulunur. İlin iç kesimleri kıyı kesimine göre daha fazla yağış alır. Şiddetli soğuklara rastlanmayan ilde yazlar da çok sıcak geçmez. Eskiden il sınırları içinde geniş alanlar kaplayan ormanlar ''ağaç denizi'' olarak adlandırılırdı. Fakat bu ormanlar kereste elde etmek ve tarım alanı kazanmak için büyük ölçüde yok edilmiş durumdadır. Dağlık alanların alçak kesimleri gürgen, meşe ve kayın; yüksek kesimleri ise köknar, kızılçam ve karaçam ormanlarıyla kaplıdır.

Sakarya doğa resimleri

Sakarya'nın Ekonomisi
       Yarısından çoğu kırsal kesimde yaşayan Sakarya halkı geçimini genellikle tarım ile tarıma dayalı sanayi ve ticaretten sağlar. Skarya ilinde yetiştirilen başlıca tarım ürünleri şekerpancarı, mısır, buğday, patates, soğan ve ayçiçeği; en öenmli bağ ve bahçe ürünleri ise üzüm elma, armut, fındık, domates, dolmalık biber, kavun, karpuz ve lahanadır. Koyun da yetiştirilen ilde sığır besiciliği, tavukçuluk ve ipekböceği üretimi de yapılır.
       Karadeniz kıyısında önemli bir balıkçılık etkinliğine rastlanmayan Sakarya ilinde yer alan göllerde tatlı su balıkları avcılığı yapılır. Orman içi köylerde yaşayan halkın bir bölümü geçimini ormancılık işlerinde çalışarak sağlar.

       Tarıma dayalı başlıca sanayi kuruluşları, şeker, un, unlu ürünler, patates işleme, süt ve süt ürünleri, bitkisel yağ, yem, kemik unu, tarım alet ve makineleri, traktör ve treyler fabrikalarıdır. Sakarya ilinde bunlardan başka, orman ürünleri, metalurji, tel, tuğla, kiremit, asit ve lastik fabrikaları da vardır.
       Sakarya ilinin ülke ulaşımında önemli bir yeri vardır. E-5 Karayolu batı-doğu doğrultusunda ilin orta kesiminden geçer. Haydarpaşa- Eskişehir Demiryolu ile İstanbul'u Bilecik ve Eskişehir'e bağlayan karayolu Sakarya ırmağı vadisini izleyerek ve Geyve Boğazı'nı aşarak il topraklarından geçer.

       Yeraltı kaynakları açısından zengin olmayan il topraklarında demir ve mermer yatakları vardır. Yörenin geleneksel el sanatları kilim dokumacılığı ve kaşıkçılıktır. Köylerde dokunan kilimler pazarlarda Kandıra kilimi adıyla satılır. Kaşıkçılık ise gittikçe önemini yitirmektedir.
       Sakarya ilindeki başlıca eğitim kurumları İstanbul Teknik Üniversitesine bağlı Sakarya Mühendislik Fakültesi ile Sakarya Meslek Yüksekokulu'dur.

Sakarya'nın Yöresel Yemekleri

Yöresel Yemekler

       Epişips, dartı, biryan, keşkek, kuzu budu, abhaz peyniri, pazı tavası, uhut, ıslama köfte, abhaz tatlısı, üre, incir uyuşturması, dımbıl çorbası, bulgur çorbası, çizleme, petla, peçeli, kaşnuka, sızbal, alişka, dartılı keşkek, balkabaklı ekmek sayılabilir.

Karadeniz Tatlıları

SAFRANBOLU

Safranbolu Haritası

       Safranbolu, Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz Bölümü'nde yer alır. Araç Çayı vadisinin kuzey kesiminde kurulmuş olan Safranbolu, Zonguldak iline bağlı olan aynı adlı ilçenin merkezidir. Eski bir yerleşme alanı olduğu bilinen ilçe toprakları, kuzeyde Bartın Çayı'nın yukarı çığırından, güneyde Filyos Çayı vadisine kadar uzanır. Filyos Çayı'na bu yörede Soğanlı Çayı denir.

Safranbolu köşkleri

       Kesin olarak bilinmemekle birlikte adını, eskiden bu yörede yaygın olarak yetiştirilen safran bitkisinden aldığı sanılmaktadır. 19. yüzyıl ortalarında Osmanlı Devletinden yurt dışına satılan safranın önemli bir bölümü Safranbolu'da üretiliyordu. İçine katıldığı her yemeği sarıya boyayan safran,eczacılıkta ve boyacılıkta da kullanılmaktadır. Ülkemizde zerde yapımında kullanılan safran dünyanın en pahalı baharatıdır. Safran üretimi, günümüzde Safranbolu'ya bağlı birkaç köyde sürdürülmektedir.

Safranbolu konakları

       Eskiden  önemli bir ticaret merkezi olan Safranbolu kentinin çevresindeki topraklar verimli tarım alanlarından oluşuyordu. Bağlar ve bahçelerin yaygın olduğu bu yörede dut üretiminin geliştirilmesi için Osmanlı Devleti'nin özendirici bazı çalışmalar yaptığı bilinir. Safranın yanısıra çavuş üzümleriyle de ünlü olan Safranbolu yöresindeki çam ormanlarında yapılan odun ve kereste üretiminden büyük ölçüde gelir elde ediliyordu. Halkının bir bölümü Rumlarla Ermenilerden oluşan kentin çevresindeki canlı tarım ve ormancılık etkinliklerinden sağlanan kazançla özellikle 19. yüzyıl sonlarında Safranbolu'nun zenginleştiği sanılmaktadır. Daha 18. yüzyılda dönemin koşullarına uygun biçimde kentleşmeye başlayan Safranbolu, 19. yüzyılda daha da gelişti. Günümüzde özgün mimari yapısıyla Safranbolu'yu turizm açısından çekici kılan 2-3 katlı evlerinçoğu yörenin ve kentin zenginleştiği bu dönemden kalmadır.

Safranbolu tarihi eserleri

       Safranbolu, şehir olarak adlandırılan kent merkezi, Kıranköy ve Bağlar olmak üzere üç bölümden oluşur. Küçük akarsu vadileriyle parçalanmış engebeli bir arazide kurulmuş olan kent merkeziyle Kıranköy'de birbirinin görüş alanını kapatmayacak biçimde yamaçlara yayılmış olan evler yüksek avlu duvarlarıyla çevrilidir. Kışın geçirildiği bu evlerin avlu duvarları soğuk rüzgârları engeller. Bu mevsimde tavanları daha alçak, pencereleri az sayıda ve daha küçük olan orta katlarda oturulur. Havalar ısındığında geçilen bol ve geniş pencereli yüksek tavanlı üst katlar daha serin olur. Yaz sıcakları başladığında bağları da bulunan, sıcağın etkisini azaltacak biçimde tasarlanmış, açık sofalı ve camsız pencereli evlere taşınılır. Bu evlerde kışlık yiyeceklerin hazırlandığı ve pekmez kaynatıldığı mekânlar da vardır. Bağlık ve bahçelik bir alanda kurulmuş olanbağlardaki evlerin çevresi genellikle bahçeyle çevriliyken, şehir ve Kıranköy'deki evlerin avlusunda geniş bahçelere rastlanmaz. Safranbolu'da kışın geçirildiği kesimde sokaklar oldukça dardır. Evlerin ahşap payandalarla desteklenen çıkmalı üst katları bu dar sokaklara taşar.

Safranbolu evleri

       Üstleri genellikle kiremitle örtülü olan avlu duvarlarında kullanılan yapı malzemesi kerpiç ya da taştır. Evler ise ahşap iskeletin araları tuğla, yassı küçük taş ya da kerpiçle örülerek yapılmıştır. Bu yapı biçimine hımış adı verilir. Evlerin iç bölümlerinde ahşap malzeme egemendir. Duvar ve tavanlarda ahşap işlemeciliğinin yöreye özgü zengin örnekleri görülür. Duvar süslerinde batının büyük ölçüde etkisi altında kalan İstanbul süslemeciliğinin izlerine fazla rastlanmaz. Odalar tüm gereksinmeleri karşılayan bağımsız birimler biçiminde düzenlenmiştir. Oda duvarlarında raflar, ocak, yüklükler ve dolaplar vardır. sedirlerle çevrili olan bu odaların duvarlarındaki bazı dolaplaryıkanma yeri olarak kullanılır. Zengin evlerindeki bazı odalarda havuz vardır. korumaya alınmış olan bu evlerin sokağa açılan bazı pencereleri cumbalı ve kafeslidir.

Safranbolu manzara resimleri

       Safranbolu'da bu evlerin yanısıra Candaroğulları ve Osmanlı'lardan kalma başka tarihsel yapılar da vardır. Eski cami olarak adlandırılanGazi Sülayman Paşa Camisi'nin 14. yüzyılda bir kiliseden çevrildiği sanılmaktadır. Candaroğulları döneminde yapılmış olan öteki yapılar Gazi Süleyman Medresesi, Taş Minare Camisi ile Eskihamam ve Taşköprü'dür. Başlıca Osmanlı yapıları ise Köprülü, hidayetullah , Dağdelen, Kazdağlı, İzzet Mehmet Paşa Camileri ile Cinci Hanı'dır.

Safranbolu manzaraları

       Buradaki tarihsel dokunun fazlaca bozulmadan günümüze kadar ulaşabilmiş olmasının başlıca nedeni 1950'lerden sonra yakınındaki Karabük'ün bir sanayi merkezi olarak gelişmesi, kentleşme olgusunun Safranbolu'da yaygınlaşmamasıdır. Her yıl birçok yerli ve yabancı turist ile araştırmacı tarafından ziyaret edilen Safranbolu'da tarihsel dokuya zarar vermeksizin yapılmış olan bazı yeni konaklama tesisleri vardır.

Safranbolu turistik yerler

      

RİZE

Rize'nin telefon kodu 464, Rize plakası ise 53'tür.

Rize'nin Yüzölçümü 3.920 km², nüfusu ise 1985 yılı verilerine göre 374.206 'dır.

Rize'nin İlçeleri
       Rize Merkez, ardeşen, Çamlıhemşin, Çayeli, derepazarı, Fındıklı, Güneysu, Hemşin, İkizdere, İyidere, Kalkandere, Pazar.

Rize'nin Tarihî ve Turistik Yerleri
       Andon ve Çamlık orman içi dinlenme yerleri, Ayder, Cimil, Çat, Başhemşin, Ovit ve Palovit yaylaları; Ayder kaplıcası, Andon ve Şimşirli içmeleri; Rize, Çayeli ve Pazar (Kız Kulesi) kaleleri; Kale-i Balâ; İslam Paşa, Gülbahar ve Cafer Paşa Camileri.

Rize Hakkında Bilgi
       Rize ili Karadeniz Bölgesi'nin doğu kesiminde yer alır. Rize ili toprakları, güneyde Kuzey Anadolu Dağları'nın en yüksek kesimlerinden  kuzeyde Karadeniz kıyısına kadar uzanır ve bu topraklarda çok az sayıda alçak düzlüklere rastlanır.
       Topraklarının dağlık ve çok engebeli oluşu ilde ekonomik olanakların kısıtlı olmasının başlıca nedenidir. Bu engebeli arazilerde işe yarar bir tarım alanına sahip olma ve eldekitarım alanını genişletme ya da koruma çabaları insanların birbirleriyle sürtüşmesine ve çatışmalara yol açmıştır. Ekonomik olanaksızlıklar ya da kan davaları nedeniyle ve daha iyi bir çalışma ortamına kavuşmak umuduyla başka yörelere göç eden Rizelilere ülkemizin hemen hemen her yöresinde rastlanmaktadır.
       Sık ve gür ormanlarla kaplı olan Rize ilinde yeşil rengin çeşitlendiği eşsiz doğal güzelliklerle karşılaşılır. Ülkemizin en çok yağış alan Rize ilinin adı anıldığı zaman akıllara hemen çay gelir. Çünkü Rize, çay üretiminde dünya çapında önemli bir yere sahiptir.

     
Rize'nin Coğrafî Yapısı
       Rize ilinin Karadeniz kıyısında, akarsu ağızlarında biraz genişleyen çok dar bir kıyı şeridi uzanır. Çok küçük ovalar oluşturan bu düzlüklerin hemen ardında bir duvar gibi yükselen dağlar tüm ili kaplar. en yüksek kesimleri doğu, güney ve güneydoğuda doğal sınır oluşturan bu dağlara Rize Dağları denir. Rize Dağları, Kuzey Anadolu Dağları'na bağlı Doğu Karadeniz Sıradağları'nın kıyı dağları dizisi içinde yer alır. Rize Dağları'nın ve Karadeniz Bölgesi'nin en yüksek noktasını oluşturan Kaçkar Dağı'nın doruğu il sınırlarının dışındadır. Rize ilinin en yüksek noktası, bu dağlarda 3.711 metreye ulaşan ve Verçenik doruğu olarak bilinen Üçdoruk'tur. son jeolojik dönemde oluşan buzul aşındırmasının izlerine rastlanan Üçdoruk'un kuzey kesiminde küçük bir buzul vardır. Bazı buz yalaklarıve buz yalağı gölleri de bulunan rize Dağları turizm ve dağcılık sporu açısındançeşitli olanaklar sunar. Akarsu vadileriyle derin biçimde parçalanmış olan bu dağların yüksek kesimlerinde hayvancılık bakımından önem taşıyan gür çayırlarla kaplı, buz gibi suların aktığı birçok yayla vardır.

       Bazı kaynaklarda Dilek Dağları olarak da geçen rize Dağları'nın il sınırları içinde kalan bölümünden kaynaklanan suların tümü Karadeniz'e dökülür. Bu suları toplayan başlıca akarsular Çağlayan, Fırtına ve Pazar dereleri ile Büyükdere ve İyidere adıyla da anılan İkizdere'dir. Yılın her mevsiminde çok miktarda su taşıyan bu küçük akarsuların sık bir bitki örtüsüyle kaplı toprağı yumuşatması nedeniyle zaman zaman toprak kayması meydana gelir.
       Rize ilinin Karadeniz kıyısında fazla girinti ve çıkıntıya rastlanmaz. Rize kıyısının bazı kesimlerinde doğal kumsallar vardır.

Rize'nin İklimi ve Bitki Örtüsü
       Rize ili Karadeniz bölgesi'nin kıyı kesimine egemen olan ılık ve yağışlı yumuşak bir iklimin etkisi altındadır. Yıllık ortalama yağışlı gün sayısı 173 gün olan ve yağış miktarı 2.323 mm'ye ulaşan Rize yurdumuzun en çok yağış alan ilidir.
       Rize ili, doğal bitki örtüsü bakımından oldukça zengindir. İlin kıyı kesimi çay bahçeleri ve fundalıklarla kaplıdır. yükseklere doğru çıkıldıkça önce kestanelerile çeşitli meyve ağaçlarınınkarışık olarak bulunduğu topluluklara, daha sonra da kayın, köknar ve ladinormanlarına rastlanır. Yazın ormangüllerinin çtığı bu ormanlar, otsu bitkiler ve çalılardan oluşan orman altı bitki örtüsü açısından da çok zengindir. rize dağlarında ormanın üst sınırı 2.000 metreden geçer. Daha yükseklerde ağaçsız yeşil çayırlar vardır.

Rize'nin Ekonomik Durumu 

        Üçte ikisinden fazlası kırsal kesimde yaşayan il halkı geçimini çay üretiminden sağlar. Tarıma elverişli toprakları son derece kısıtlı olan Rize ilinde ekili alanların yalnızca %3 kadarı çay dışındaki ürünlere ayrılmıştır.Türkiye yaş çay yaprağı üretiminin %70'ten fazlası rize ilimizde yetiştirilmektedir. Az miktarda yetiştirilen öteki tarım ürünlerinin başlıcaları patates, mısır, fasulye, elma armut, mandalina portakal, tütün ve karalahanadır. Kırsal kesimde yaşayan her aile kendi ihtiyacını karşılamak amacı ile az sayıda sığır besler. Çamlıhemşin ve İkizdere yörelerinde de koyun yetiştirilir. Arıcılık Rize ilinde önemli bir yere sahiptir. Özellikle İkizdere ilçesinin Anzer Yaylası'nda  küçük bir alanda elde edilen Anzer balının astım ve ülser gibi hastalıklara iyi geldiği bilinmektedir. Buradaki değişik çiçeklerden elde edilen bu bal son derece az miktarda üretilebilmekte ve çok yüksek fiyatla satılmaktadır.

        İlin ormanlık alanlarında yaşayan köylülerin bir bölümü geçici işçi olarak kesim ve dikim işlerinde çalışır. Kıyı halkının bir bölümü geçimini eskiden beri balıkçılıktan sağlar. Son yıllarda aşırı ve kurallara uygun olmayan avlanma gibi nedenlerle Karadeniz'de balığın azalması sonucu Rize'li balıkçılar avlanmak için başka denizlere gitmektedir. Fazla gelişmemiş olan il sanayisinin en önemli kuruluşları kısa adı Çay-Kur olan Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü ile özel kesimin elindeki çay işleme ve paketleme fabrikalarıdır. İlin çeşitli kesimlerinde kurulmuş olan balık yağı ve balık unu fabrikaları Karadeniz'deki balıkların azalması nedeniyle güç durumdadır.

        Rize ilinde yer alan öteki sanayi kuruluşları uni şekerli ürünler, orman ürünleri,çivi ve tel fabrikalarıdır. Canlı bir küçük sanayisi olan Rize ilindeki başlıca küçük atölyeler metal eşya ve orman ürünlerini işlemeye yöneliktir.

        Doğal güzellikler açısından çok zengin olan Rize ilinin Karadeniz kıyısında yer alan kumsalları ve rize Dağlarındaki ormanlarla çevrili yaylalardakiyerleşim yerleri Ege ve Akdeniz kıyısındaki tatil yerlerinden çok daha değişik gezi ve dinlenme olanakları sunar. Kaçkar Dağı'nın Çamlıhemşin ilçesi sınırları içinde kalan kesiminde yaşayan çeşitli av hayvanları için bir koruma ve üretme alanı kurulmuştur.
        Yeraltı kaynakları bakımından zengin olmayan Rize ilinin bazı kesimlerinde demir ve manganez yatakları ile şifalı maden suyu kaynakları vardır.

Rize'nin Yöresel Yemekleri

      Hamsili orman pilavı, Rize usulü kuymak, muhlama, damat lokumu, hamsi tatlısı, pekmezli kabak, kabak sütlacı, ekşaşi, termoni, haşıl, kotniyar, hoşmeri, hamsi köftesi, kiremitte hamsi, hamsili pilav, hamsikoli, ısırgan yemeği, lahana rohtikosu, lahana sarması, pazı dolması, tomara tavalısı...

 
      

ORDU

Ordu Haritası

Ordu İli'nin telefon kodu 452, plakası ise 52 'dir.
Ordu'nun yüzölçümü 6.001  km², nüfusu ise 763.857 'dir.

Ordu Merkez

Ordu'nun İlçeleri
Ordu Merkez, Akkuş, Aybastı, Çamaş, Çatalpınar, Çaybaşı, Fatsa, Gölköy, Gülyalı, Gürgentepe, İkizce, Kabadüz, Kabataş, Korgan, Kumru, Mesudiye, Perşembe, Ulubey, Ünye.

Ordu Manzara Resimleri

Ordu'nun Tarihî ve Turistik Yerleri
       Ünye Çamlığı; Çambaşı Yaylası; Çınarsuyu ve Küçükkertil orman içi dinlenme yerleri; Eskipazar köyü Bayramlı kalıntıları; İbrahim Paşa, Hamidiye ve Yalı (Aziziye) camileri; Konstantin Çeşmesi; Haznedaroğulları Konağı.

Ordu'nun Tarihi yerleri

Ordu'nun Coğrafî Yapısı
       Ordu İli Karadeniz Bölgesinde yer alır. Doğuda Karagöl Dağı'ndan kuzeybatıda Çarşamba ovasının doğusundaki düzlüklere, güneyde Kelkit Irmağı vadisinin kuzey yamaçlarından kuzeyde Karadeniz kıyısına kadar uzanan Ordu İli toprakları oldukça engebelidir. O nedenle yerleşmeye elverişli alanları çok kısıtlıdır.

Ordu'nun Köyleri

       Birçok akarsu vadisi tarafından yer yer derin biçimde yarılmış olan il toprakları engebeli ve dağlıktır. Kuzey anadolu dağlarının deniz kıyısına yakın sırası tarafından engebelendirilen Ordu İli toprakları kuzeyde Karadeniz kıyısına, güneyde de Kelkit Irmağı vadisine doğru alçalır. Ama akarsu vadilerinin tabanları genişlemediğinden alçak düzlüklere yalnızca Karadeniz kıyısında rastlanır. Ordu ilinin güneydoğu kesimini Giresun Dağları'nın batı uzantıları, güney ve batı kesimlerini de Canik Dağları engebelendirir. İlin en yüksek noktası Karagöl Dağı'nın batısında yer alan ve yüksekliği 2.569 metreye ulaşan Aşıt Tepesi'dir.

Ordu'nun Dereleri

       Dağlık alanların yüksek kesimlerinde hayvancılık açısından önem taşıyan ve yazlık yerleşim yerleri olan yaylalar vardır.
       Ordu ili topraklarından kaynaklanan suların tümü Karadeniz'e dökülür. Bunların başlıcaları Bolaman ve Melet Çayları ile Elekçi Deresi ve Turna Suyu'dur. Güney kesimin suların toplayan Karakuş Çayı ise il sınırları dışında Yeşilırmak'a katılır. Bu akarsulardan en uzunu olan Melet Çayı'nın bir özelliği de, Karadeniz Bölgesi'nin orta ve doğu bölümleri arasında sınır oluşturmasıdır. İlin doğu kesiminde dar bir alan Doğu Karadeniz Bölümünün, büyük kesimi ise Orta Karadeniz bölümünün sınırları içinde kalır.

Ünye Kalesi

       Ordu ilinin kıyı kesimi oldukça girintili ve çıkıntılıdır. Bu kıyıdaki başlıca çıkıntı, doğu kesiminde Perşembe kasabasının yer aldığı küt bir yarımadadır. Yarımadanın doğu ucunda Vona Burnu (Çam Burnu), batı ucunda da yasun Burnu (Kiremit Burnu) vardır. Kıyılarında doğal kumsallara rastlanan bu yarımadanın doğusundaki Vona Koyu doğal bir liman özelliği taşır.

Haznedar Konağı

Ordu İli'nin İklimi ve Bitki Örtüsü
       Ordu ili Karadeniz Bölgesi'nin bol yağışlı ılıman ikliminin etkisi altındadır. Dağları Karadeniz'e bakan kesiminde ve kıyıda 1.000-1.200 mm arasında olan yıllık ortalama yağış miktarı iç kesimdeki Mesudiye'de yaklaşık 520 mm'dir. Sağanak yağışların daha fazla görüldüğü ilkbahar ve sonbaharda oluşan seller ve toprak kaymaları çevreye zarar verir. Kıyı kesiminde aşırı sıcak ve soğuk hava görülmez.
       ordu, doğal bitki örtüsü açısından zengin illerimizdendir. Dağların Karadeniz'e bakan yamaçlarında meşe, kızılağaç, gürgen, kayın, köknar ve ladin, iç kesimlerde ise meşe ve sarıçamlardan oluşan ormanlar vardır.

Yaz Konağı Mağarası

Ordu'nun Ekonomisi
       Önemli bir bölümü kırsal alanlarda yaşayan halk geçimini daha çok tarımdan sağlar. İl ekonomisi fındık üretimi ile işlenmesi ve ticareti ile ilk sırayı alır. 1987'de ülkemizde en çok fındık üretilen il Ordu idi. En çok yetiştirilen öteki tarım ürünleri mısır, patates, lahana, buğday, arpa ve elmadır.Başka meyve ve sebzelerinde üretildiği Ordu ilinde çok az miktarda soya fasulyesi, çay, mandalina ve portakal da üretilir.
       Ekime elverişli alanları pek fazla olmayan Ordu ilinde hayvancılık önemli bir geçim kaynağıdır. Sığır ve koyun yetiştirilen ilde hayvancılığın önemli bir dalı da arıcılıktır. 1987'de ülkemizin en çok bal ve balmumu elde edilen ili de Ordu'ydu.

Hoynat Adası Ordu

       Ordu ilinin Karadeniz kıyısındaki yerleşim yerleri balıkçılık açısından büyük önem taşır. Balık işleme kuruluşları da bulunan bu kıyılarda birçok balıkçı barınağı vardır.
       Ordu'da sanayi fazla gelişmemiştir. Daha çok tarıma dayalı sanayi ve tekne yapım yerleri vardır. Ordu ilinde yer alan en önemli sanayi kuruluşları un, soya yağı, fındık işleme, kereste, tuğla, çimento ve kiremit fabrikalarıdır. Küçük sanayinin canlı olduğu Ordu iliyeraltı kaynakları açısından oldukça zengindir. Ordu İl topraklarında kurşun-çinko-bakır, demir ve manganez yatakları vardır. Ordu ilinin yüksek kesimlerindeki yaylalar, dağcıların ve kampçıların tercih ettikleri yerlerdir.

Ordu'nun Yöresel Yemekleri

Hamsili Pilav Nasıl Yapılır

        Bütün karadeniz sahilinde olduğu gibi balık yemekleri tercih edilebilecek yiyeceklerin başında gelir.
Ordu ilinin yöresel yemeklerinden Pancar Çorbası, Pancar Sarması, Melocan Kavurması, Sakarca Mıhlaması, Galdirik Kavurması, Keşkek, Tirmit (Mantar) Kavurması, Mısır Ekmeği, Turşu Kavurmaları, Su  Böreği, Hamsi Tava, Hamsi Buğulama, Hamsili İçli Tava ve diğer balık çeşitleri.
       Elma ve üzüm reçeli, golit ekmeği, bileki ekmeği, ev makarnası, hamsi köfte ve kabak tatlısı da çok yaygındır Ordu'da. 

Karadeniz'in Yöresel Yemekleri